ਗੂਜਰੀ ਮਹਲਾ ੧ – ਇਕ ਰੱਬੀ ਜੋਤ ਦਾ ਬੇਅੰਤ ਰਾਜ

 Gujri Mahla 1 : ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਜੋਤ ਨਾਭ ਕਮਲ ਵਿਚੋਂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਰਚੇ ਹੋਏ ਵੇਦ ਪੰਡਿਤ ਮਿੱਠੀ ਸੁਰ ਨਾਲ ਨਿੱਤ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਊਚਾ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਅੰਤ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਝ ਨਾਲ ਕਦੇ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਦਾ। ਬ੍ਰਹਮਾ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਜੜ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਦਭੁਤ ਯਤਨ ਕੀਤੇ, ਪਰ ਉਹ ਗੁਬਾਰ ਵਰਗੇ ਅਗਿਆਨ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਹੀ ਭਟਕਦਾ ਰਿਹਾ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਦਾ ਅੰਤ ਨਾ ਪਾ ਸਕਿਆ।

ਪ੍ਰੀਤਮ ਪ੍ਰਭੂ – ਪ੍ਰਾਣਾਂ ਸਰਾਦਾ ਆ

ਹੇ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰੀਤਮ! ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਹੈ। ਤੂੰ ਉਹ ਜੋਤ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਭਗਤੀ ਪੂਰਨ ਜਨ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਕਰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਿਸ਼ੀ-ਮੁਨੀ ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਤੈਨੂੰ ਸਦਾ ਸਿਮਰਦੇ ਹਨ। ਭਗਤੀ ਦੀ ਇਸ ਡੂੰਘੀ ਤਰੰਗ ਵਿਚ ਪ੍ਰਭੂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਦਾ, ਉਹ ਸਦਾ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਹੈ।

ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਵਿਚ ਇੱਕੋ ਜੋਤ – ਗੁਰਮੁਖ ਅਤੇ ਮਨਮੁਖ ਦਾ ਫਰਕ

ਸੂਰਜ, ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਅਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਦੀਵੇ ਵੀ ਉਸ ਇੱਕ ਪਰਮ ਜੋਤ ਦੇ ਅੱਗੇ ਨਿੱਕੇ ਦੀਪਕ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਇੱਕ ਜੋਤ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹਨ। ਗੁਰਮੁਖ ਜਨ ਜੋ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਾਹ ਤੇ ਤੁਰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਦਿਨ ਰਾਤ ਆਤਮਕ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿਚ ਜੀਵਨ ਬੀਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਮਨਮੁਖ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਜੀਵਨ ਦੀ ਰਾਤ ਖੋ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਦਰਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਵੇਖ ਸਕਦੇ।

ਸਿਧਾਂ ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ

ਵੱਡੇ ਸਿਧ ਯੋਗੀ ਨਿੱਤ ਸਮਾਧੀਆਂ ਲਗਾਉਂਦੇ, ਮਨ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਅੰਦਰਲੀ ਜੋਤ ਨਹੀਂ ਵੇਖ ਸਕਦੇ। ਮਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਆਪਣੇ ਜਤਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮੁੱਕਦੀ। ਸਿਰਫ਼ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਹੋਈ ਸੂਝ ਇਹ ਝਗੜਾ ਸਮਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਧੁਨ ਅੰਦਰ ਜਾਗਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋਤ ਸਦਾ ਚਮਕਦੀ ਹੈ।

ਬੇਅੰਤ ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਲ ਸਹਜ ਮਿਲਾਪ

ਦੇਵਤਾ, ਮਨੁੱਖ, ਨਾਥ—ਸਭ ਉਸ ਬੇਅੰਤ, ਅਜੋਨੀ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹਨ ਜੋ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਮਹਲ ਵਿਚ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੈ। ਹੇ ਜਗ ਜੀਵਨ ਦੇ ਦਾਤੇ! ਨਾਨਕ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਹਰ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸੇਵਕ ਨੂੰ ਸਹਜ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਪ ਬਖ਼ਸ਼, ਅਤੇ ਪਾਰ ਲੰਘਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰ।